“De adem is zeer belangrijk, ofschoon ademtechniek in de Zen op het ogenblik niet zo wordt benadrukt als in de Yoga. Moeilijke ademoefeningen worden helemaal niet vereist. Men moet diep en rustig in- en uitademen, maar zonder overdrijving. Men ademt als regel door de neus en niet door de mond. Vooral voor het begin van de meditatie wordt de volgende ademoefening aanbevolen: zodra men de juiste houding heeft aangenomen, ademt men zo diep mogelijk in door de neus, perst de adem in de buik en houdt hem daar even vast. Dan laat men hem door een spleetje tussen de lippen zo langzaam mogelijk uitstromen, totdat de longen helemaal leeg zijn. Zolang men nog niet gewend is aan deze oefening moet men de adem niet te lang aanhouden, want dan wordt men duizelig. ‘s-Winters zal deze oefening ook nog een aangename warmte in het hele lichaam teweegbrengen. Het volstaat deze oefening twee tot drie keer te doen. Men kan het naar behoefte vaker doen, maar altijd alleen aan het begin van het zitten en niet tijdens het zitten.”
(blz 96 Inleiding tot de Zenmeditatie – Praktische aanwijzingen. H.M.Enomiya Lassalle. Uitgeverij Ambo)
De Duitse Jezuïet Hugo Enomiya Lasalle (1898 – 1990) heeft meer dan de helft van zijn leven doorgebracht in Japan. In West Europa wordt hij beschouwd als een groot kenner van het Zenboeddhisme. Hij was één de eersten die Europeanen liet kennis maken met de praktijk van de zenmeditatie. Zijn uitgangspunt was dat je zen moet beoefenen om er iets van te kunnen begrijpen. Zelf was hij daar ooit in Japan mee begonnen omdat hij iets van Japan wilde begrijpen. Onder andere Ton Lathouwers en Jeroen Witkam hebben bij hem zen gestudeerd.
De aanwijzing die in het hierboven gebruikte citaat wordt gegeven maakt duidelijk dat er bij zazen geen bijzondere ademhalingsoefeningen worden gedaan, met uitzondering van een oefening bij het begin van een zit periode. Verder is het gewoon ademen en zitten. Tot de bel gaat. Pas dan staan we weer op.
donderdag 18 juli 2019