In 1998 ben ik, Gerard Jansen, gestart met mijn zentraining bij Zentrum Utrecht. Na een introductiecursus ben ik lessen gaan volgen bij Nico Tydeman. Hij heeft mij er toe aangezet om les te gaan geven. Bij voorkeur in Culemborg, mijn woonplaats. Naast de lessen van Nico Tydeman, heb ik ook zenlessen gevolgd bij Rients Ritskes, Ton Lathouwers, Thich Nath Han en bij Tenkei van het zenklooster ZenRiver in Uithuizen.
Om mij te bekwamen in het geven van zenlessen ben ik in 2006 gestart met een intensief zentraject, eerst in Amsterdam en daarna in Utrecht. In 2010 ben ik begonnen met het geven van introductiecursussen in Culemborg en in de zomer van 2011 heb ik dit zentraject afgerond met de zogenaamde Jukai-ceremonie. Hierbij heb ik van Nico de boeddhistische ethische voorschriften ontvangen en ook een boeddhistische naam gekregen: Mitra (= spirituele vriend). Vervolgens heb ik een lerarenexamen gedaan bij de oprichter van Zentrum, zenleraar Rients Ritskes. Van hem kreeg ik een ‘zenleraar certificaat’. In 2013 ben ik begonnen met de voorbereiding om zenmonnik te worden. Op 20 december 2014 heb ik deze voorbereiding afgerond met weer een ceremonie onder leiding van mijn leraar: Shuke Tokudo. Ik mag mijzelf nu unsui noemen, hetgeen zoveel betekent als ‘wolk/water’. Een unsui beweegt zich door het leven als de wolken en het water. Soms ben je een schapenwolkje aan een zonnige hemel, soms een donderwolk; soms ben je een kabbelend beekje, maar je kunt ook een verwoestende rivier zijn. De oefening is om je thuis te voelen in elke situatie. Dit noemen we ‘thuisloosheid’, wat niet zozeer betekent dat je geen thuis hebt, maar meer dat je altijd overal thuis bent.
Een belangrijk hulpmiddel bij Zen zijn de Koans, korte verhaaltjes om de geest te scherpen. Bij Willem Scheepers (Zentrum Utrecht) doe ik koanstudie sinds 2011. Op 27 juni 2020 heb ik van Willem Denkai ontvangen. Hij schreef hier het volgende over: “Denkai is een ceremonie waarin je de 16 voorschriften voor de tweede keer krijgt, maar nu om ze op jóuw beurt door te kunnen geven aan anderen. Denkai is in onze traditie tevens een opstap naar volledige transmissie (Shiho). In de ceremonie ontvingen zij een paarse rakusu en een lerarenstok als symbolische attributen voor hun nu geautoriseerde leraarschap. Dit alles betekent dat John en Mitra als leraar nu ook officieel studenten kunnen aannemen (Shoken) en hen ook de voorschriften mogen doorgeven in de Jukai ceremonie. Een belangrijke en verheugende gebeurtenis voor John, Mitra, voor mij en voor Zentrum. En ook voor Nico Tydeman – de leraar van Cornelia en mij – die ook zeer verheugd reageerde op dit nieuws. We hopen zo in Zentrum de Dharmalijn – die traditioneel teruggaat tot aan Shakyamuni Boeddha – voort te zetten. Een lijn die Nico – middels zijn leraar Genpo Roshi – via Cornelia en mij in Zentrum heeft voortgezet. Bij die gelegenheid sprak Nico toen de hoop en verwachting uit dat dit vrucht zou mogen gaan dragen voor de verdere ontwikkeling van de Zenweg in het algemeen en Zentrum in het bijzonder.
Bij deze wens sluit ik mij van harte aan: dat leraren en studenten van Zentrum mogen bijdragen aan de realisatie van helderheid en bevrijding, voor ons en de wereld. Met Denkai voor John en Mitra is een verdere stap gezet in die richting. Zij kunnen nu op hun beurt deze lijn voortzetten via hun studenten en de ‘schat’ van het boeddhistische onderricht doorgeven. We spreken wel eens over deze schat als een klomp goud die we met ons meedragen en die we maar wat graag willen doorgeven. Die klomp goud is schitterend en bijzonder waardevol, maar ook zwaar.…..
En het is altijd weer geweldig als we iemand vinden die deze schat van ons wilt overnemen en kan en durft te dragen.”
Zen is nu mijn dagelijks leven, maar in de jaren zeventig ben ik opgeleid als leraar aardrijkskunde en geschiedenis. In plaats van les geven op school had ik echter meer plezier in taalles geven aan migranten. Om dit zo goed mogelijk te doen, ging ik naar de sociale academie. Vervolgens heb ik veel werk gedaan op het snijvlak van onderwijs en welzijnswerk. In 1992 kreeg mijn werkende leven weer een andere wending. Ik ging werken voor de gemeente Culemborg. Hier heb ik mij bezig gehouden met het bevorderen en verbeteren van de leefbaarheid in de stad en sinds 2010 was ik werkzaam op het terrein van de jeugdzorg. Per 1 december 2013 ben ik gestopt met werken en met prepensioen gegaan. Nu ben ik AOW-er en pensionado. Dat bevalt prima. Vooral ook omdat ik in 2014 Jacqueline heb leren kennen. Met haar ben ik in 2017 getrouwd.
Zen is de werkelijkheid leren zien, precies zoals het is. Dat is de diepte van de tekst die Zentrum Culemborg in het logo gebruikt:
Is er een berg, dan zien we een berg
Als het regent, horen we regen
Lente, zomer, herfst, winter
Ochtend goed, avond goed